जागतिक मौखिक आरोग्य दिन: सुंदर हास्याचे आणि निरोगी जीवनाचे रहस्य
दरवर्षी २० मार्च रोजी ‘जागतिक मौखिक आरोग्य दिन’ साजरा केला जातो. हा दिवस जगभरातील लोकांना त्यांच्या तोंडाच्या आरोग्याचे महत्त्व आणि काळजी घेण्यासाठी प्रोत्साहित करतो. निरोगी दात आणि हिरड्या हे केवळ आकर्षक हास्यासाठीच नव्हे, तर संपूर्ण शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी आवश्यक आहेत.
Every year on March 20th, ‘World Oral Health Day’ is celebrated. This day encourages people worldwide to understand the importance and care for their oral health. Healthy teeth and gums are essential not only for an attractive smile but also for overall physical and mental well-being. We at Smile Dental Clinic, Dharashiv/Osmanbad always prefer patient education for optimum oral health & early detection of dental oral problems. Dr. Shrikant Kawathekar, Dentist spends lot of time on education of all patients and special emphasis on children’s dental care.
मौखिक आरोग्याचे महत्त्व आणि त्याचे पैलू:
- पचनसंस्था आणि पोषण:
- तोंड हे पचनक्रियेचे पहिले पाऊल आहे. दात अन्न चावून बारीक करतात आणि लाळ अन्नातील स्टार्चचे साध्या शर्करेत रूपांतर करते.
- अन्नाचे योग्य पचन न झाल्यास, शरीराला आवश्यक पोषक तत्वे मिळत नाहीत, ज्यामुळे अनेक आजार होऊ शकतात.
- संवाद आणि सामाजिक जीवन:
- स्पष्ट आणि आत्मविश्वासाने बोलण्यासाठी निरोगी दात आणि जीभ आवश्यक आहेत.
- तोंडातून येणारी दुर्गंधी किंवा खराब दात सामाजिक जीवनात अडथळा आणू शकतात.
- मानसिक आरोग्य:
- सुंदर हास्य आत्मविश्वास वाढवते आणि सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवण्यास मदत करते.
- दातांच्या समस्यांमुळे होणारा त्रास आणि वेदना मानसिक तणाव वाढवू शकतात.
- शरीराच्या इतर अवयवांवर परिणाम:
- तोंडात असलेले जंतू आणि बॅक्टेरिया रक्तप्रवाहात मिसळून हृदय, फुफ्फुसे आणि सांधे यांसारख्या अवयवांना हानी पोहोचवू शकतात.
- हिरड्यांचे आजार मधुमेह, हृदयविकार आणि गर्भवती महिलांमध्ये अकाली प्रसूतीचा धोका वाढवतात.

मौखिक आरोग्याची काळजी कशी घ्यावी?
- दैनिक स्वच्छता:
- फ्लोराईडयुक्त टूथपेस्ट वापरून दिवसातून दोनदा किमान दोन मिनिटे दात घासावेत. Brush your teeth twice a day for at least two minutes using fluoride toothpaste.
- जीभ स्वच्छ करण्यासाठी टंग क्लीनरचा वापर करावा.
- दातांमधील अन्नकण काढण्यासाठी दररोज फ्लॉसिंग करावे.
- माउथवॉश चा वापर करावा.
आहार आणि जीवनशैली:
- साखरयुक्त आणि आम्लयुक्त पदार्थांचे सेवन कमी करावे. Reduce the consumption of sugary and acidic foods.
- फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि दुग्धजन्य पदार्थांचा आहारात समावेश करावा.
- धूम्रपान आणि तंबाखूचे सेवन टाळावे.
- जास्त प्रमाणात पाणी प्यावे.
नियमित दंत तपासणी:
- वर्षातून किमान दोनदा दंतवैद्यांकडून तपासणी करून घ्यावी. Get a dental checkup at least twice a year.
- दंतवैद्यांच्या सल्ल्यानुसार दातांची स्वच्छता आणि उपचार करावेत. Follow the dentist’s advice for teeth cleaning and treatment.
विशेष काळजी:
- मुलांच्या दुधाच्या दातांची विशेष काळजी घ्यावी. Take special care of children’s milk teeth.
- गरोदर महिलांनी तोंडाच्या स्वच्छतेकडे लक्ष द्यावे. Pregnant women should pay attention to oral hygiene.
- मधुमेह आणि हृदयविकार असलेल्या व्यक्तींनी दंतवैद्यांशी नियमित संपर्क ठेवावा.
जागतिक मौखिक आरोग्य दिनाचे महत्त्व:
- मौखिक आरोग्याविषयी जनजागृती करणे.
- निरोगी जीवनशैलीचा प्रसार करणे.
- दंतवैद्यकीय सेवांचा योग्य वापर करणे.
- शाळा, महाविद्यालये आणि समुदायांमध्ये मौखिक आरोग्य शिबिरे आयोजित करणे.